Aan de zuidkant van het Vrijthof ligt het Spaans Gouvernement. Het gebouw dankt zijn naam aan keizer Karel V, die hier als koning van Spanje regeerde. Dit monumentale pand was oorspronkelijk een vakwerkhuis. Na de intocht van Karel V werd het verbouwd.
-
De geschiedenis van het Spaans Gouvernement gaat terug tot begin veertiende eeuw. Het pand was toen van Johannes Fraybart, kanunnik van het Sint-Servaaskapittel. In de loop van die eeuw kwam het gebouw in bezit van het hertogdom Brabant. Hier verbleven de hertogen die de stad bezochten.
Op 14 oktober 1520 bezocht keizer Karel V voor het eerst Maastricht. Het was een feestelijke intocht: de wereldlijke en geestelijke elite van de stad én 4.000 schutters brachten hem naar het Spaans Gouvernement. Bij die gelegenheid is een deel van het pand grondig verbouwd.
Er werd een gevel van mergel geplaatst met een hardstenen plint op een onderbouw van mergel. De eerste verdieping kreeg drie laatgotische rondboogvensters met gebeeldhouwde wapens. Het centrale venster toont de tweekoppige Habsburgse adelaar, die het gedeelde wapen van Habsburg en Castilië draagt. De twee andere vensters zijn bekroond met de zuilen van Hercules, met links een keizerskroon en rechts een koningskroon. Over deze zuilen loopt een banderol met het devies van keizer Karel V: PLUS OULTRE. Dit motto 'Nog verder' symboliseert het gigantische gebied waarover hij regeerde aan het begin van de zestiende eeuw. Het strekte zich uit tot aan de Golf van Gibraltar.
Weetje
Het pand was oorspronkelijk opgetrokken in vakwerkbouw. Dat weten we dankzij een tekening van Valentijn Klotz. De tekening dateert van 1670, maar geeft weer hoe het gebouw er in de late middeleeuwen uitzag.
-
In de jaren zeventig van de twintigste eeuw is het Spaans Gouvernement verbouwd en volledig gerestaureerd. Sinds 1973 biedt het een onderkomen aan het Museum aan het Vrijthof. Voor de presentatie van de kunst- en antiekcollectie van Stichting Wagner-de Wit werden aanpassingen getroffen. De gerenoveerde vertrekken werden ingericht als zeventiende- en achttiende-eeuwse stijlkamers.
In de jaren negentig werd de voorgevel roodgeverfd. Tussen 2010 en 2012 volgden nieuwe restauraties en uitbreidingen. Daarna opende het Grand Café Soiron. Sinds 2019 is hier het Fotografiemuseum aan het Vrijthof gevestigd.

Auteur: Centre Céramique